Ο Κώδικας Φορολογίας Εισοδήματος παρέχει φορολογικά κίνητρα για τις εταιρείες που επενδύουν στην ανάπτυξη ευρεσιτεχνίας και με σκοπό την εκμετάλλευσή της.
Συγκεκριμένα, προβλέπεται ότι τα κέρδη επιχείρησης από την εκμετάλλευση ευρεσιτεχνίας διεθνώς αναγνωρισμένης στο όνομά της, η οποία αναπτύχθηκε από την ίδια, απαλλάσσονται από τον φόρο εισοδήματος για τρεις συνεχόμενες χρήσεις.Ως πρώτη χρήση λαμβάνεται αυτή μέσα στην οποία πραγματοποιήθηκαν για πρώτη φορά τα κέρδη αυτά. Η απαλλαγή χορηγείται με την προϋπόθεση ότι υπάρχει σύνδεση με τις δαπάνες έρευνας και ανάπτυξης που πραγματοποιήθηκαν από την επιχείρηση για την ανάπτυξη της ευρεσιτεχνίας.
Το ποσό της απαλλαγής προκύπτει από το γινόμενο των κερδών από την εκμετάλλευση της ευρεσιτεχνίας επί ένα κλάσμα με αριθμητή τις επιλέξιμες δαπάνες έρευνας και ανάπτυξης και παρονομαστή τις συνολικές δαπάνες έρευνας και ανάπτυξης. Ο αριθμητής δύναται να προσαυξάνεται κατά ποσοστό 30%, με την προϋπόθεση ότι δεν υπερβαίνει το ποσό των συνολικών δαπανών έρευνας και ανάπτυξης.
Ως «ευρεσιτεχνία διεθνώς αναγνωρισμένη» ορίζεται αυτή για την οποία έχει απονεμηθεί δίπλωμα ευρεσιτεχνίας που εμπίπτει σε μία τουλάχιστον από τις ακόλουθες περιπτώσεις:
α) Ευρωπαϊκό δίπλωμα ευρεσιτεχνίας που χορηγείται από το Ευρωπαϊκό Γραφείο Διπλωμάτων Ευρεσιτεχνίας (European Patent Office – EPO) και έχει κατοχυρωθεί στην Ελλάδα.
β) Δίπλωμα ευρεσιτεχνίας κατοχυρωμένο στον Οργανισμό Βιομηχανικής Ιδιοκτησίας (ΟΒΙ), το οποίο έχει επίσης κατοχυρωθεί σε ένα ακόμη κράτος, το οποίο: i) έχει προσχωρήσει στην Ευρωπαϊκή Σύμβαση Διπλωμάτων Ευρεσιτεχνίας (European Patent Convention – EPC) ή συνεργάζεται στο πλαίσιο αυτής, ή ii) είναι μέλος του ΟΟΣΑ ή σε καθεστώς υποψήφιας προς ένταξη χώρας (accession candidate country) ή σε καθεστώς ενισχυμένης δέσμευσης (enhanced engagement country).
Προϋπόθεση για την απαλλαγή από τον φόρο εισοδήματος είναι τα διπλώματα ευρεσιτεχνίας να είναι σε ισχύ τουλάχιστον μέχρι την τελευταία ημέρα της χρήσης για την οποία ζητείται η απαλλαγή.
Ως «επιλέξιμες δαπάνες έρευνας και ανάπτυξης» ορίζονται οι δαπάνες οι οποίες πραγματοποιούνται κατά το τρέχον και τα προηγούμενα φορολογικά έτη από την ίδια την επιχείρηση ή έχουν ανατεθεί σε τρίτα, μη συνδεδεμένα με την επιχείρηση πρόσωπα, και συνδέονται άμεσα με τη δημιουργία, ανάπτυξη ή βελτίωση της ευρεσιτεχνίας (μισθοδοσίες, αποσβέσεις, αμοιβές τρίτων, αναλώσιμα, δαπάνες για την έκδοση διπλώματος ευρεσιτεχνίας κ.λπ.).
Ως «συνολικές δαπάνες έρευνας και ανάπτυξης» ορίζεται το σύνολο των επιλέξιμων και μη δαπανών έρευνας και ανάπτυξης, που συνδέονται άμεσα με τη δημιουργία, ανάπτυξη ή βελτίωση της ευρεσιτεχνίας και οι οποίες έχουν πραγματοποιηθεί κατά το τρέχον και τα προηγούμενα φορολογικά έτη. Στην έννοια των μη επιλέξιμων δαπανών περιλαμβάνονται οι δαπάνες απόκτησης της ευρεσιτεχνίας, καθώς και οι δαπάνες έρευνας και ανάπτυξης που έχουν ανατεθεί σε τρίτα συνδεδεμένα με την επιχείρηση πρόσωπα.
«Κέρδη από την εκμετάλλευση της ευρεσιτεχνίας» είναι το εισόδημα που αποκτάται ως αντάλλαγμα για τη χρήση ή το δικαίωμα χρήσης των δικαιωμάτων επί διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας, καθώς και τα έσοδα από την πώληση των διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας, μετά την αφαίρεση των επιλέξιμων δαπανών για έρευνα και ανάπτυξη, που αναλογούν στα εισοδήματα αυτά και τα οποία πραγματοποιήθηκαν το τρέχον φορολογικό έτος. Επίσης, ως κέρδη από την εκμετάλλευση της ευρεσιτεχνίας νοούνται και τα κέρδη από την πώληση προϊόντων παραγωγής της επιχείρησης, ανεξάρτητα εάν αυτά παρήχθησαν σε εγκαταστάσεις της ίδιας της επιχείρησης ή τρίτων, για την οποία χρησιμοποιήθηκε ευρεσιτεχνία, κατά το μέρος που αναλογούν στη χρήση του διπλώματος ευρεσιτεχνίας.
Το ποσό της απαλλαγής εμφανίζεται σε ειδικό λογαριασμό αποθεματικού και υπόκειται σε φορολογία με τις γενικές διατάξεις, κατά το μέρος που διανέμεται ή κεφαλαιοποιείται κάθε φορά. Ενδεχόμενη ζημία από την εκμετάλλευση της ευρεσιτεχνίας δεν αναγνωρίζεται.
Για την υπαγωγή στην εν λόγω ρύθμιση, η επιχείρηση πρέπει να υποβάλει αίτηση στη Γενική Γραμματεία Βιομηχανίας (ΓΓΒ) του υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων η οποία διαβιβάζεται στον ΟΒΙ. Ο τελευταίος, έπειτα από ενδελεχή εξέταση των προσκομιζόμενων δικαιολογητικών εκδίδει αιτιολογημένη, θετική ή αρνητική, γνώμη την οποία διαβιβάζει στη ΓΓΒ. Εν συνεχεία ο υπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων εκδίδει εγκριτική ή απορριπτική απόφαση, η οποία κοινοποιείται στη ΔΟΥ στην οποία υπάγεται η επιχείρηση.