Καθώς το 2022 πλησιάζει στο τέλος του, είναι μια καλή στιγμή για μια σύντομη ανασκόπηση μέσω των αποτελεσμάτων των δημοπρασιών και να διαπιστώσουμε ποια
ήταν τα βασικά χαρακτηριστικά της εφετινής χρονιάς στην αγορά της τέχνης.Γενικά το 2022 μπορεί να χαρακτηριστεί για την αγορά της τέχνης ως επιστροφή στη ρουτίνα. Μετά τη μικρή ύφεση των δημοπρασιών κατά τα lockdown του 2020 και του 2021, περίοδο που δεν υπήρχαν δημοπρασίες που ξεπέρασαν το όριο των 100 εκατ. δολαρίων, η δευτερογενής αγορά έργων τέχνης έχει από τότε ανακτήσει τη λάμψη της και από πολλές απόψεις έχει εκτοξευθεί.
Υπήρχαν έξι δημοπρασίες εφέτος που ξεπέρασαν το όριο των 100 εκατ. δολαρίων, ξεπερνώντας ακόμη και τα επίπεδα που είχαν επιτευχθεί το 2017, έτος που είχε πωληθεί ο πίνακας Salvator Mundi (περίπου 1499–1510) του Λεονάρντο ντα Βίντσι και ένας πίνακας του Ζαν Μισέλ Μπασκιά, έναντι 110 εκατ. δολαρίων.
Ενώ το δεύτερο εξάμηνο του 2022 ήταν πιο υποτονικό από άποψη πωλήσεων ωστόσο το Νοέμβριο σημειώθηκαν εξαιρετικά αποτελέσματα δημοπρασιών, που ενισχύθηκαν σε μεγάλο βαθμό από την πώληση της συλλογής του συνιδρυτή της Microsoft, Πολ Άλεν.
Έξι από τα 10 κορυφαία αποτελέσματα δημοπρασιών εφέτος προήλθαν από την πώληση της συλλογής Άλεν στον οίκο Christie’s, η οποία ανήλθε συνολικά σε περισσότερα από 1,5 δισ. δολάρια, αποτελώντας την πιο ακριβή πώληση συλλογής έργων μεμονωμένου συλλέκτη που έγινε ποτέ.
Τα κορυφαία 50 αποτελέσματα δημοπρασιών επιτεύχθηκαν όλα από μια επιλογή 30 ανδρών καλλιτεχνών, 28 από τους οποίους ήταν Αμερικανοί ή Ευρωπαίοι.
Ο Άντι Γουόρχολ διεκδίκησε ξανά τον τίτλο του Αμερικανού καλλιτέχνη με την πιο ακριβή παρτίδα σε δημοπρασία με αυτό το εκπληκτικό αποτέλεσμα 195 εκατ. δολαρίων, που επιτεύχθηκε σε δημοπρασία του οίκου Christie’s στη Νέα Υόρκη τον περασμένο Μάιο. Ο πίνακας μεταξοτυπίας του 1964 Shot Sage Blue Marilyn έγινε το δεύτερο πιο ακριβό έργο που πουλήθηκε ποτέ σε δημοπρασία.
Ένα από τα πιο ακριβά έργα των εφετινών δημοπρασιών ήταν ο πίνακας «Les Poseuses, Ensemble (Petite version)» του Ζορζ Σερά, που έφτασε στα 149,2 εκατ. δολάρια, ποσό ρεκόρ για δημιουργία του καλλιτέχνη. Αυτό το αξιοσημείωτο, αντανακλαστικό αριστούργημα του μετα-ιμπρεσιονιστή μαέστρου πουλήθηκε σε έναν αγοραστή στην Ασία.
Ο πίνακας «La Montagne Sainte-Victoire» που ζωγράφισε ο Πολ Σεζάν την περίοδο 1888-1890 πωλήθηκε έναντι 137,8 εκατ. δολαρίων, τα περισσότερα χρήματα που έχουν διατεθεί για έργο του ζωγράφου.
Ο πίνακας «Verger avec cyprès» του Βίνσεντ βαν Γκογκ πωλήθηκε έναντι 117,2 εκατ. δολάρια. Πρόκειται για την υψηλότερη τιμή για έργο του συγκεκριμένου ζωγράφου. Το ίδιο ισχύει τόσο για τον πίνακα «Birch Forest» (1903) του Γκούσταφ Κλιμτ, που η τιμή του έφτασε τα 104,6 εκατ. δολάρια, όσο και για το «Maternite II» (1899) του Πολ Γκογκέν, έργο που πωλήθηκε 105,7 εκατ. δολάρια. Όλα τα προαναφερόμενα έργα ανήκαν στη συλλογή του Πολ Άλεν.
Απογοήτευσαν τα NFTs
To 2022 ήταν η χρονιά αποκαθήλωσης των NFTs. NFT σημαίνει «Non-fungible token». «Μη-ανταλλάξιμα διακριτικά». Πρόκειται, επί της ουσίας, για ψηφιακά στοιχεία που αντιπροσωπεύουν αντικείμενα του πραγματικού ή του ψηφιακού κόσμου, όπως είναι τα έργα τέχνης.
Το NFT είναι μια τεχνολογία η οποία παίρνει ένα οποιοδήποτε αρχείο, εν προκειμένω ένα αρχείο εικόνας – αν και μπορεί να εφαρμοστεί σε οποιοδήποτε αρχείο ανεξαρτήτως περιεχομένου – το οποίο ενσωματώνεται σε ένα blockchain. Όπως και με τα κρυπτονομίσματα, η τεχνολογία του blockchain διασφαλίζει τη μοναδικότητα, καθώς ο οποιοσδήποτε μπορεί να αντιγράψει τα δεδομένα σε επίπεδο 0 και 1, υπάρχει όμως ένα επίπεδο κρυπτογραφίας το οποίο το κάνει μοναδικό.
Στις αρχές του 2022, τα NFTs φαινόταν να βρίσκονται σε καλό δρόμο για να κατακτήσουν τον κόσμο. Τον Μάρτιο, οι ιδρυτές του Bored Ape Yacht Club Yuga Labs απέκτησαν τα CryptoPunks και Meebits, δημιουργώντας ένα μεγαθήριο NFT, ενώ πολλοί καλλιτέχνες NFT χρησιμοποίησαν τα κέρδη της δουλειάς τους για να στηρίξουν τις πολεμικές προσπάθειες στην Ουκρανία.
Εν τω μεταξύ, πολλές γκαλερί τοποθετήθηκαν στην αγορά για να καλύψουν αυτό το νέο τμήμα συλλεκτών. Με τα κρυπτοπορτοφόλια να ξεχειλίζουν, το ερώτημα ήταν πώς θα μπορούσαν να εμπλακούν οι συλλέκτες.
Ωστόσο, η τεράστια κατάρρευση των τιμών των κρυπτονομισμάτων από το Μάιο και μετά, περιόρισε τη ζήτηση και το ενδιαφέρον για τα NFTs.